ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ: in german

ΜΥΘΟΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΤΗΤΑ

Η ΒΑΜF (Bundesamt für Migration und Flüchtlinge - Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες) ελέγχει σπάνια αν οι αναγνωρισμένοι ως πρόσφυγες έχουν ανάγκη προστασίας.

Όποιος αναγνωρίζεται μία φορά ως πρόσφυγας στη Γερμανία, παραμένει στη χώρα συνήθως για πάντα.

Του Marcel Leubecher
Πηγή: Ν24

Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες πρέπει να εξετάσει το αργότερο μετά από τρία χρόνια, αν ο λόγος φυγής εξακολουθεί να υφίσταται. Αν δεν συμβεί αυτό, ο πρόσφυγας αποκτά μετά την προθεσμία των τριών ετών μία έννομη αξίωση σε επ' αόριστον διαμονή στη χώρα.

Προφανώς το κράτος το είχε σκεφτεί κάποτε ως εξής: οι πρόσφυγες θα γίνονταν δεκτοί, ανεξαρτήτως πόσοι είναι. Εφόσον ο πόλεμος στην πατρίδα έχει τελειώσει ή οι διώκτες έχουν χάσει την εξουσία τους, εκλείπει ο λόγος φυγής - και μαζί με αυτόν το δικαίωμα να ζουν στη Γερμανία. Κατά κανόνα οφείλουν τότε οι πρώην πρόσφυγες να επιστρέψουν στην πατρίδα τους - και προκειμένου να απελευθερωθούν εκ νέου υποδομές για νέους ανθρώπους, οι οποίοι πρέπει να μπορούν να αναζητούν και να βρίσκουν για μερικά χρόνια προστασία από τον πόλεμο και τις διώξεις στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία.

Η πράξη δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από αυτό το βασικό σκεπτικό: Οποιος αναγνωρίζεται μία φορά ως πρόσφυγας στη Γερμανία παραμένει συνήθως για πάντα. Διότι η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες (BAMF) πρέπει το αργότερο σε τρία χρόνια να έχει ελέγξει αν ο λόγος φυγής εξακολουθεί να υφίσταται - και ενδεχομένως να ανακαλέσει την αναγνώριση.

Αν αυτό δεν συμβεί, αποκτά ο πρόσφυγας μετά από αυτή τη τριετή προθεσμία μία έννομη αξίωση για επ΄αόριστον παραμονή, την αποκαλούμενη άδεια εγκατάστασης. Οι γλωσσικά και οικονομικά καλώς ενταγμένοι μπορούν να την αξιώσουν άμεσα, οι λιγότερο καλά ενταγμένοι μέτα από άλλα δύο χρόνια - υπό την προυπόθεση, ότι δεν έχουν καταδικαστεί για αδίκημα ή δεν είναι εξαρτημένοι σε μέγάλο βαθμό από (κρατικές) κοινωνικές παροχές.

Διακόσιες έξι ανακλήσεις και ακυρώσεις μέχρι τώρα στο έτος 2017

Αυτή η διαδικασία, η οποία δημιουργεί μόνιμους μετανάστες από πρόσφυγες δεκτούς υπό προθεσμία, μπορεί - όπως ήδη επισημαίνεται παραπάνω - να διακοπεί από κρατικής πλευράς μόνον τότε, όταν το καθεστώς προστασίας ανακληθεί εντός της προθεσμίας των τριών ετών μετά την αναγνώριση καθεστώτος πρόσφυγα (ενδεχομένως γιατί η πολιτική κατάσταση στην χώρα προέλευσης έχει μεταβληθεί) ή να ακυρωθεί (εφόσον π.χ. ο κίνδυνος δίωξης είχε εξαρχής αναγνωρισθεί με απατηλά μέσα).

Τέτοιες ανακλήσεις και ακυρώσεις ωστόσο έχουν επισυμβεί μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου αυτού του χρόνου μόνο 206 φορές, όπως προκύπτει από τη στατιστική παροχής ασύλου της BAMF. Στο ίδιο χρονικό διάστημα απέκτησαν 107.000 εισερχόμενοι στη χώρα την πλήρη προστασία πρόσφυγα, περιλαμβανομένου του ασύλου. Συνολικά ζούν σύμφωνα με το κεντρικό μητρώο αλλοδαπών περίπου 600.000 αναγνωρισμένοι πρόσφυγες ( Συνθήκη Γενεύης και άσυλο) στη χώρα. Το γεγονός ότι μεταξύ των πολλών διαβιούντων εδώ προσφύγων μόνο ελάχιστοι έχασαν το καθεστώς προστασίας τους δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι πόλεμοι και οι καταστάσεις καταδίωξης διαρκούν περισσότερο από τρία χρόνια.

Αλλά και στο γεγονός ότι η BAMF σπανίως ελέγχει εξατομικευμένα το καθεστώς πρόσφυγα μετά την εκπνοή της προθεσμίας. Αν και ζουν στη χώρα περισσότεροι πρόσφυγες και δικαιούμενοι προστασίας παρά ποτέ, εξετάστηκαν στο τρέχον έτος μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου σύμφωνα με την BAMF μόνο 1552 περιπτώσεις. Οι περισσότερες αποφάσεις έκριναν υπέρ του δικαιουμένου προστασίας. Μόνο 317 φορές απωλέστηκε το καθεστώς προστασίας - μεταξύ αυτών 206 φορές το καθεστώς προστασίας πρόσφυγα, όπως περιγράφεται νωρίτερα. Οι υπόλοιπες περιπτώσεις αφορούσαν την προστασία σε διαδικασίες απέλασης ή επικουρικής διεθνούς προστασίας.

Εμφανώς περισσότερες ανακλήσεις μέχρι το 2015

Και κατά το προηγούμενο έτος οι περιπτώσεις εξέτασης κινούνταν σε αυτό το χαμηλό επίπεδο: 240 φορές αφαιρέθηκε το καθεστώς προστασίας πρόσφυγα, ενώ κατά τα προηγούμενα χρόνια, παρά τους πολύ μικρότερους αριθμούς προσφύγων, αυτό συνέβαινε πολύ συχνότερα.

Όμως γιατί πραγματοποιούν οι υπηρεσίες τόσο σπάνια τους ελέγχους; Εν μέσω της μεταναστευτικής κρίσης, τον Αύγουστο του 2015, και ενώ η BAMF είχε ήδη από καιρό εξαιρετικά επιβαρυνθεί, έλαβε χώρα μία αλλαγή, την οποία η υπηρεσία περιέγραψε ως εξής σε μία ανακοίνωσή της προς τον Τύπο: "Καλά νέα για τους πρόσφυγες και την BAMF: Μειώνονται εμφανώς οι δαπάνες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για τους ελέγχους ανακλήσεων. Ο λόγος γι' αυτό είναι μία νέα νομική ρύθμιση."

Μέχρι τότε η BAMF "όφειλε εξαιτίας σχετικού νομικού καθήκοντος να ελέγχει τους πρόσφυγες και τους δικαιούχους ασύλου, για κάθε μεμονωμένη περίπτωση και έπειτα από τρία χρόνια, ως προς το αν είναι αναγκαία περαιτέρω προστασία στη Γερμανία ή αν οι συνθήκες στις χώρες προέλευσης έχουν μόνιμα μεταβληθεί και γι' αυτό έχουν εκλείψει οι λόγοι προστασίας.

Αν η "προστασία δεν ανεκαλείτο από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία, αποκτούσε ο πρόσφυγας από τις υπηρεσίες αλλοδαπών μία άδεια εγκατάστασης επ' αόριστον." Το νομικό καθεστώς "μεταβλήθηκε με τον νόμο για την νέα ρύθμιση του δικαίου διαμονής και της διακοπής της παραμονής, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2015."

Σύμφωνα με αυτόν, "μπορεί η υπηρεσία αλλοδαπών να απονέμει την άδεια εγκατάστασης, αν η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία δεν κρίνει σε εξαιρετικές περιπτώσεις ότι εκπληρούνται οι προϋποθέσεις για την ανάκληση του καθεστώτος προστασίας."

Έτσι εξέλιπε, "σε μία πλειονότητα διαδικασιών η μέχρι τότε υποχρεωτική δαπανηρή δημιουργία και διεύθυνση ειδικών πράξεων ελέγχου ανακλήσεων" και η συνδεδεμένη με αυτήν αλληλογραφία με τις υπηρεσίες αλλοδαπών. Ο τότε πρόεδρος της BAMF Μάνφρεντ Σμιντ χαιρέτισε τη νέα νομική ρύθμιση: "Αυτό συνεπάγεται τόσο για τους πρόσφυγες όσο και για την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία στην παρούσα κατάσταση μία ουσιώδη ελάφρυνση".

"Έτσι μετατρέπουμε το δίκαιο του Ασύλου σε υποκατάστατο του μεταναστευτικού δικαίου"

Για τον υπεύθυνο εσωτερικής πολιτικής της CDU (Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης) Άρμιν Σούστερ αποτελεί η τότε απόφαση ένα λάθος. "Όταν η BAΜF ελέγχει μόνον σπάνια, αν ένας πρόσφυγας χρειάζεται οποιαδήποτε προστασία, και εμείς του παρέχουμε μετά από τρία χρόνια μία έννομη αξίωση για άδεια παραμονής επ' αόριστον, μετατρέπουμε το δίκαιο του ασύλου σε υποκατάστατο του μεταναστευτικού δικαίου", λέει ο Σούστερ στην Welt. "Στον επόμενο κυβερνητικό συνασπισμό πρέπει να το αλλάξουμε, ώστε άδεια παραμονής επ' αόριστον να επιτρέπεται να απονέμεται μόνο μετά από έξι χρόνια, και αφού προηγουμένως η BAMF υποχρεωτικά θα οφείλει να έχει ελέγξει, αν ο λόγος φυγής εξακολουθεί να υφίσταται."

Αυτή η εξέταση δεν θα πρέπει να λαμβάνει χώρα μόνο στο τέλος του αποφασιστικού χρονικού διαστήματος. Η BAMF θα έχει το καθήκον, σύμφωνα με τον ίδιο, να απονέμει τον τίτλο του πρόσφυγα, επίσης όμως και να τον αφαιρεί όταν η απειλή στην πατρίδα του δεν υφίσταται πλέον. Αυτόν τον δεύτερο πυρήνα καθηκόντων οφείλει η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία να τον εκπληρώνει με πιο σθεναρό τρόπο", δηλώνει ο επικεφαλής της CDU στην Επιτροπή των Εσωτερικών.

Μία πρώτη κίνηση σχετικά με τους ελέγχους εκδηλώθηκε στην περίπτωση του υπόπτου για τρομοκρατία Franco A. Το γεγονός ότι στους επιβαρυνμένους υπάλληλους της ΒΑΜF κατάφερε να δημιουργήσει ένας Γερμανός στρατιώτης χωρίς γνώσεις αραβικών την απατηλή πεποίθηση ότι είναι ένας εκδιωγμένος από τον συριακό εμφύλιο πόλεμο γιος αγρότη από τα περίχωρα του Χαλεπιού και κατ' αυτόν τον τρόπο να κερδίσει επικουρική διεθνή προστασία στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, επιτρέπει να αυξάνονται οι αμφιβολίες για το κύρος των αποφάσεων περί ασύλου.

Τον Μάιο ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεϊζιέρ (CDU) αποφάσισε ότι θα πρέπει να ξεκινήσουν ήδη από φέτος 80.000 με 100.000 διαδικασίες ελέγχου ανακλήσεων για νέους άνδρες από την Συρία, το Ιράκ και τις υπόλοιπες σημαντικότερες χώρες προέλευσης. Οι έλεγχοι θα αφορούν και εκείνα τα πρόσωπα, των οποίων οι διαδικασίες εξελίχθηκαν αποκλειστικά γραπτώς, και οι οποίοι μονάχα με τη συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου απέκτησαν το καθεστώς προστασίας πρόσφυγα σύμφωνα με την Συνθήκη της Γενεύης.

Σύμφωνα με την BAMF η εξέταση αυτών των έως και 100.000 περιπτώσεων έχει σχεδιαστεί ως ακολούθως: "Οι αποφάσεις ασύλου του έτους 2014 εξετάζονται κανονικά φέτος. Για τις διαδικασίες των ετών 2015 και 2016 η εξέταση θα επισπευστεί", δήλωσε μία εκπρόσωπος στη Welt. Θα εξετάζεται η κατάσταση και επελθούσες μεταβολές στις χώρες προέλευσης. Επιπλέον, αν υφίστανται ανωμαλίες στην διαδικασία, όπως πληροφορίες για τρομοκρατικό υπόβαθρο ή αξιόποινες πράξεις ή ενδείξεις για απάτη σχετικά με την ταυτότητα ή την ιθαγένεια.

H ΒΑΜF δήλωσε στην Welt: "Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία εξετάζει ενδελεχώς, αν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την ανάκληση του καθεστώτος προστασίας. Μετά την έναρξη της διαδικασίας ανάκλησης πρέπει να δίδεται στον ενδιαφερόμενο η δυνατότητα να λάβει θέση επί της υπόθεσης - είτε αυτοπροσώπως σε μία νέα συνέντευξη, είτε γραπτώς. Αμέσως μετά λαμβάνεται απόφαση στα πλαίσια της διαδικασίας ανάκλησης."

Η ανάκληση της ιδιότητας του πρόσφυγα δεν επιφέρει αναγκαστικά την επιστροφή του πλέον πρώην πρόσφυγα στην πατρίδα του. Ακόμα και όταν αποσύρεται η αναγνώριση από την BAMF, παραμένουν συχνά τα πρόσωπα που αφορά στην χώρα. Στο τέλος Ιουνίου ήταν αποθηκευμένα στο κεντρικό μητρώο αλλοδαπών 20.484 άτομα, των οποίων η αναγνώριση προστασίας είχε κάποια στιγμή ανακληθεί. Σχεδόν όλοι τους ζουν περισσότερα από έξι χρόνια στην χώρα. Το 17% εκείνων έχουν στο μεταξύ αποκτήσει δικαιώματα προσωρινής διαμονής, το 79% δικαιώματα επ' αόριστον διαμονής.

(Die Welt, 27.10.2017)

Πηγή: https://www.welt.de/politik/deutschland/article170082939/Wie-der-Staat-aus-den-meisten-Fluechtlingen-Einwanderer-macht.html?wtrid=socialmedia.socialflow....socialflow_facebook

***************

Wie der Staat aus den meisten Flüchtlingen Einwanderer macht

MYTHOS BEFRISTUNG

BAMF überprüft selten, ob anerkannte Flüchtlinge Schutz benötigen

Wer in Deutschland einmal als Flüchtling anerkannt wurde, bleibt meist für immer.

Das Bundesamt für Migration und Flüchtlinge muss spätestens nach drei Jahren prüfen, ob der Fluchtgrund noch besteht. Geschieht das nicht, erhält der Flüchtling nach der Dreijahresfrist einen Rechtsanspruch auf unbefristeten Aufenthalt.

Εigentlich hat der Staat sich das einmal so gedacht: Flüchtlinge werden aufgenommen, egal wie viele es sind. Sobald der Krieg in der Heimat beendet ist oder die Verfolger ihre Macht verloren haben, entfällt der Fluchtgrund – und damit auch das Recht, in Deutschland zu leben. In der Regel sollen die ehemaligen Flüchtlinge dann heimkehren – auch um wieder Kapazitäten frei zu bekommen für neue Menschen, die für einige Jahre Schutz vor Krieg und Verfolgung in der Bundesrepublik suchen und finden sollen.

Die Praxis könnte kaum weiter von diesem Grundgedanken abweichen: Wer in Deutschland einmal als Flüchtling anerkannt wurde, der bleibt meist für immer. Denn das Bundesamt für Migration und Flüchtlinge (BAMF) muss spätestens nach drei Jahren geprüft haben, ob der Fluchtgrund noch besteht – und gegebenenfalls die Anerkennung zurücknehmen.

Wenn das nicht geschieht, erhält der Flüchtling nach dieser Dreijahresfrist einen Rechtsanspruch auf den unbefristeten Aufenthalt, die sogenannte Niederlassungserlaubnis. Sprachlich und wirtschaftlich gut Integrierte können ihn direkt in Anspruch nehmen, weniger gut Integrierte nach weiteren zwei Jahren – vorausgesetzt, sie sind nicht wegen einer Straftat verurteilt oder überwiegend von Transferleistungen abhängig.

206 Rücknahmen und Widerrufe bislang im Jahr 2017

Dieser Ablauf, der aus befristet aufgenommenen Flüchtlingen dauerhafte Einwanderer macht, kann – wie oben schon angedeutet – von staatlicher Seite nur unterbrochen werden, wenn der Schutzstatus innerhalb der Frist von drei Jahren nach der Flüchtlingsanerkennung zurückgenommen (etwa weil sich die politische Lage im Herkunftsland verändert) oder widerrufen wird (etwa weil die Verfolgungsgefahr von Anfang an vorgetäuscht wurde).

Solche Rücknahmen und Widerrufe sind aber in diesem Jahr bis Ende September nur 206 Mal erfolgt, wie aus der Asylgeschäftsstatistik des BAMF hervorgeht. Im selben Zeitraum erhielten 107.000 Zuwanderer den vollen Flüchtlingsschutz inklusive Asyl. Insgesamt leben laut Ausländerzentralregister rund 600.000 anerkannte Flüchtlinge (Genfer Konvention und Asyl) im Land. Dass unter den vielen hier lebenden Flüchtlingen nur verschwindend wenige wieder ihren Schutzstatus verlieren, liegt nicht nur daran, dass in den meisten Fällen Kriege und Verfolgungssituationen länger als drei Jahre andauern.

Sondern auch daran, dass das BAMF den Status nach Ablauf der Frist nur selten individuell überprüft. Obwohl mehr Flüchtlinge und andere Schutzberechtigte im Land leben denn je, wurden im laufenden Jahr bis Ende September laut BAMF nur 1552 Prüffälle entschieden. Die meisten Entscheidungen gingen zugunsten der Schutzberechtigten aus. Nur 317 Mal wurde der Schutzstatus entzogen – darunter 206 Mal der Flüchtlingsschutz, wie oben beschrieben. Die übrigen Fälle betrafen den Abschiebe- oder Subsidiärschutz.

Bis 2015 deutlich mehr Rücknahmen des Flüchtlingsstatus

Auch im vergangenen Jahr lagen die Prüffälle auf diesem niedrigen Niveau: 240 Mal wurde ein Flüchtlingsstatus entzogen, während es in früheren Jahren trotz der viel geringeren Flüchtlingszahlen häufiger der Fall gewesen war.

Doch warum prüfen die Behörden nur so selten? Mitten in der Migrationskrise, im August 2015, längst war das BAMF heftig überlastet, gab es eine Veränderung, die das Amt in einer Pressemeldung so überschrieb: „Gute Nachrichten für Flüchtlinge und das BAMF: Für das Bundesamt verringert sich der Aufwand für die Widerrufsprüfungen deutlich. Grund dafür ist eine neue Rechtslage.“

Bislang habe „das BAMF aufgrund rechtlicher Vorgaben bei Asylberechtigten und Flüchtlingen in jedem Einzelfall nach drei Jahren überprüfen“ müssen, „ob weiterhin Schutz in Deutschland notwendig ist oder ob sich die Verhältnisse im Heimatland dauerhaft geändert haben und damit die Schutzgründe weggefallen“ seien.

Wenn der „Schutz vom Bundesamt nicht widerrufen“ werde, erhalte „der Flüchtling von der Ausländerbehörde eine unbefristete Niederlassungserlaubnis“. Die Rechtslage habe sich „durch das Gesetz zur Neubestimmung des Bleiberechts und der Aufenthaltsbeendigung, das zum 1. August 2015 in Kraft tritt, geändert“.

Danach könne „die Ausländerbehörde nach drei Jahren die Niederlassungserlaubnis erteilen, wenn nicht das Bundesamt im Ausnahmefall“ mitteile, dass die Voraussetzungen für die Rücknahme des Schutzstatus vorliegen.

So entfalle „in einer Vielzahl von Verfahren die bisher erforderliche aufwändige Anlage und Führung spezieller Widerrufsprüfakten“ und die damit einhergehende Korrespondenz mit den Ausländerbehörden. Der damalige BAMF-Präsident, Manfred Schmidt, begrüßte die neue Rechtslage: „Dies bedeutet sowohl für die Flüchtlinge als auch für das Bundesamt in der jetzigen Situation eine wesentliche Entlastung.“

„So machen wir Asylrecht zu Ersatzeinwanderungsrecht“

Für CDU-Innenpolitiker Armin Schuster ist die damalige Entscheidung ein Fehler: „Wenn das BAMF nur selten prüft, ob ein Flüchtling überhaupt noch Schutz benötigt, und wir ihm schon nach drei Jahren einen Rechtsanspruch auf eine unbefristete Aufenthaltserlaubnis gewähren, machen wir das Asylrecht zum Ersatzeinwanderungsrecht“, sagte Schuster der WELT. „In der nächsten Regierungskoalition müssen wir das ändern, indem unbefristete Aufenthaltserlaubnisse erst nach sechs Jahren erteilt werden dürfen und das BAMF zuvor zwingend geprüft haben muss, ob der Fluchtgrund noch fortbesteht.“

Diese Prüfung sollte nicht nur gegen Ende des Entscheidungszeitraums erfolgen: Das BAMF habe die Aufgabe, „Flüchtlingstitel zu erteilen, allerdings auch, diese zu entziehen, wenn die Bedrohung in der Heimat weggefallen ist. Dieser zweiten Kernaufgabe sollte das Bundesamt wieder stärker nachkommen können“, sagt der CDU-Obmann im Innenausschuss.

Eine erste Bewegung bezüglich der Überprüfungen ergab sich nach dem Fall des Terrorverdächtigen Franco A. Dass den überlasteten BAMF- Angestellten sogar ein deutscher Soldat ohne Arabischkenntnisse weismachen konnte, ein vom syrischen Bürgerkrieg vertriebener Bauernsohn aus der Nähe von Aleppo zu sein und deshalb in der Bundesrepublik subsidiären Schutz zu verdienen, ließen die Zweifel an der Aussagekraft der Asylentscheidungen wachsen.

Im Mai entschied Bundesinnenminister Thomas de Maizière (CDU), dass 80.000 bis 100.000 Widerrufsprüfungen für junge Männer aus Syrien, Irak und den weiteren wichtigsten Hauptherkunftsländern noch in diesem Jahr begonnen werden sollten. Betroffen sind auch jene Personen, deren Verfahren nur schriftlich abgewickelt wurden und die nur durch das Ausfüllen eines Fragebogens den Flüchtlingsschutz nach der Genfer

Konvention erhielten.

Laut BAMF ist die Überprüfung dieser bis zu 100.000 Fälle wie folgt geplant: „Die Asylentscheidungen aus dem Jahr 2014 werden regulär in diesem Jahr überprüft. Für Verfahren aus den Jahren 2015 und 2016 wird die Überprüfung vorgezogen“, teilte eine Sprecherin der WELT mit.

Geprüft würden die Lage und eventuelle Veränderungen im Herkunftsland; weiterhin, ob Auffälligkeiten in den Verfahren vorliegen, etwa Hinweise auf einen terroristischen Hintergrund oder Straftaten oder Anhaltspunkte für eine Täuschung über die Identität oder Staatsangehörigkeit.

Das BAMF teilte der WELT mit: „Das Bundesamt prüft sehr sorgfältig, ob die Voraussetzungen für einen Widerruf des Schutzstatus vorliegen. Nach Einleitung des Widerrufsverfahrens muss den Antragstellern die Möglichkeit zur Stellungnahme gegeben werden – entweder persönlich in einer neuen Anhörung oder schriftlich. Erst danach wird eine Entscheidung im Widerrufsverfahren getroffen werden.“

Der Widerruf der Flüchtlingseigenschaft zieht übrigens nicht zwangsläufig die Rückkehr des dann ehemaligen Flüchtlings in die Heimat nach sich. Auch wenn die Anerkennung vom BAMF aberkannt wird, bleiben die Betroffenen oft im Land. Ende Juni waren im Ausländerzentralregister 20.484 Personen gespeichert, deren Schutzanerkennung irgendwann einmal widerrufen wurde. Fast alle leben demnach bereits länger als sechs Jahre im Land. 17 Prozent von ihnen haben inzwischen befristete, 79 Prozent unbefristete Aufenthaltsrechte.

Γερμανοί της Ρωσίας στην Εναλλακτική Για την Γερμανία (AfD)

Υπό την ηγεσία του Χέλμουτ Κολ, οι Γερμανοί της Ρωσίας ψήφιζαν συχνά την Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU). Τώρα αποκτά μεγάλη επιρροή η AfD, γιατί οι επαναπατρισθέντες από την Σοβιετική Ένωση θεωρούν ότι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν πια την Γερμανία τους.

Διαδήλωση των Γερμανών της Ρωσίας στην Νυρεμβέργη (στο πλακάτ: "Η πατρίδα μου παραμένει Γερμανική")

Του Γιαν Φρίντμαν, Πφόρτσχαϊμ

Υπάρχει μία πρόταση, στην οποία ο Βάλντεμαρ Μπίρκλε καταφεύγει συνέχεια, όταν διηγείται την ιστορία της ζωής του: "Νιώθαμε πάντοτε Γερμανοί", λέει ο Μπίρκλε, σε έναν βοηθητικό χώρο του συνεδριακού κέντρου του Πφόρτσχαϊμ.

Τότε, όταν ο Στάλιν εκδίωξε την οικογένειά του από την περιοχή εγκατάστασής τους επί του Βόλγα και την εξόρισε στην Σιβηρία. Αργότερα, στο Καζακστάν, όπου οι γονείς του έπρεπε να μετεγκατασταθούν, με το βλέμμα πάντοτε προς την Δύση, στην παλιά πατρίδα και ακόμη πιο πέρα. Αργότερα πάλι, το έτος 1990 όταν ο Χέλμουτ Κολ έφερε αυτόν και τους συμπατριώτες του στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Ο Μπίρκλε ήταν 17 ετών, όταν ήλθε από το Καζακστάν στην Γερμανία. Εργάστηκε αρχικά ως ξυλουργός, αλλά τώρα πωλεί τεχνικό εξοπλισμό για μία εταιρεία. Στην αρχή ένιωθε δεμένος με την CDU, εξηγεί ο Μπίρκλε. Αλλά με την πάροδο του χρόνου αποξενώθηκε από το κόμμα, διότι η CDU "έχει χάσει τον δρόμο της". Το βράδυ των εκλογών του 2013 για το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο ήλθε η ρήξη: Σε ένα εκλογικό πάρτυ της AfD εγγράφηκε ο Μπίρκλε στο τότε νεαρό κόμμα.

To 2017, o 44χρονος με την αυστηρή χωρίστρα είναι ο ίδιος υποψήφιος με την AfD για το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο. H φωτογραφία του έχει γίνει πλακάτ στους δρόμους της πόλης της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Ο Μπίρκλε εκφωνεί την ομιλία του στην προεκλογική συγκέντρωση με αντιληπτή προφορά, στέκεται δίπλα στα ανθρωπίνου μεγέθους τρία αρχικά γράμματα της AfD πάνω στην σκηνή. Ο Μπίρκλε φωνάζει στην αίθουσα: "Αν δεν καταφέρουμε να αλλάξουμε την κυβέρνησή μας, θα αλλάξει εμάς η κυβέρνησή μας".

Άμεση εκλογή στο τοπικό Κοινοβούλιο

Η ΑfD δεν διοργανώνει την κεντρική προεκλογική της συγκέντρωση αυτή την εβδομάδα στην πρωτεύουσα, το Βερολίνο, ή κάπου αλλού, όπως στη Δρέσδη. Επέλεξε το Πφόρτσχαϊμ, μία πόλη περίπου 120.000 κατοίκων, ανάμεσα στην Καρλσρούη και την Στουτγκάρδη. Η ηγεσία του κόμματος θεωρεί το Πφόρτσχαϊμ ως το προπύργιό της στην Δύση: Στις τοπικές εκλογές του 2016, η AfD κατάφερε εδώ την άμεση εκλογή της στο τοπικό Κοινοβούλιο.

Ο αποφασιστικός παράγοντας ήταν ότι στην άλλοτε βιομηχανική και παραγωγό κοσμημάτων πόλη ζουν δυσανάλογα πολλοί Γερμανοί της Ρωσίας. Πάνω από 8.000 μόνο στον οικισμό Haidach, στην επονομαζόμενη ως "Μικρή Μόσχα" του Πφόρτσχαϊμ, όπου καλοδιατηρημένες πολυκατοικίες εναλλάσσονται με σειρές μονοκατοικιών. Εδώ ψήφισαν στις τοπικές εκλογές την AfD σε ποσοστό άνω του 40%.

Αντιδιαδήλωση εναντίον προεκλογικής συγκέντρωσης της AfD στο Πφόρτσχαϊμ

Ο υποψήφιος Μπίρκλε απέχει ωστόσο πολύ από μία άμεση εκλογή στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο. Όμως ο πολιτικός από την κοινότητα των Γερμανών της Ρωσίας θα έχει ένα πολύ καλύτερο αποτέλεσμα από το 11%, που προφήτευσε για την AfD στην Βάδη-Βυρτεμβέργη αυτήν την εβδομάδα μία δημοσκόπηση του SWR και της Stuttgarter Zeitung.

Ο άνθρωπος της AfD εκφράζει ένα αίσθημα που ενώνει πολλούς Γερμανούς της Ρωσίας. Πιστεύουν ότι οι δικές τους συντηρητικές αξίες δεν έχουν πλέον ζήτηση στην Γερμανία, η παραδοσιακή οικογένεια, το στήριγμα στην χριστιανική πίστη, η τήρηση των παραδοσιακών εθίμων.

Πολλοί Γερμανοί της Ρωσίας υποστηρίζουν επιπλέον την άποψη ότι οι πρόσφυγες από τον αραβικό κόσμο ήταν περισσότερο ευπρόσδεκτοι και ότι απέκτησαν πρόσβαση σε δημόσιες παροχές, για τις οποίες οι ίδιοι έπρεπε να αγωνιστούν σκληρά για να αποκτήσουν - μία αμφισβητούμενη θέση, δεδομένων των ευκαιριών που είχαν οι τότε έτοιμοι προς ενσωμάτωση επαναπατριζόμενοι.

Πίστη σε θεωρίες συνωμοσίας

Σε αυτά προστίθεται το γεγονός ότι ορισμένοι ήδη από την Σοβιετική Ένωση είχαν εσωτερικεύσει στάσεις εχθρικές προς τους ξενούς και το Ισλάμ. Είναι πρόθυμοι να πιστέψουν σε θεωρίες συνωμοσίας, τις οποίες τροφοδοτούν τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης - όπως στην περίπτωση "Λίζα", στην οποία χιλιάδες Γερμανοί της Ρωσίας διαδήλωσαν κατά της προσφυγικής πολιτικής της Καγκελαρίου.

Η AfD έχει προσανατολίσει σθεναρά την κεντρική προεκλογική της συγκέντρωση στους Γερμανούς της Ρωσίας. "Δεν μπορούμε να αντέξουμε την εχθρότητα προς την Ρωσία, και δεν την θέλουμε κιόλας", επισημαίνει ο κορυφαίος υποψήφιος Αλεξάντερ Γκάουλαντ, στην γεμάτη από περισσότερους από χίλιους ακροατές αίθουσα.

Πριν από τις ομιλίες των υποψηφιών της AfD, στην αίθουσα προβάλλεται ένα σόου με διαφάνειες, υπό τους ήχους του τραγουδιού του Μαξ Γκίζινγκερς "80 εκατομμύρια": Ασπρόμαυρες εικόνες από νοικοκυρές στα ψώνια από τα πρώτα χρόνια της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, των φερόμενων ως παλιών καλών εποχών. Στη συνέχεια, έγχρωμες εικόνες του σήμερα, άδεια καταστήματα στο Πφόρτσχαϊμ. Εκεί και το σλόγκαν: "Πάρε την χώρα σου πίσω!"

Έρικα Στάινμπαχ

Φιλοξενούμενη ομιλητής είναι η Έρικα Στάινμπαχ, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας των Εκδιωγμένων (σ.σ. από τα εδάφη που έχασε η Γερμανία στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο) και βουλευτής που αποχώρησε από την CDU. Εκφωνεί λόγο που διακόπτεται πολλές φορές από συνθήματα "Η Μέρκελ πρέπει να φύγει", στο τέλος το κοινό αποθεώνει "Έρικα, Έρικα". Η Μέρκελ, λέει η Στάινμπαχ, "έχει βλάψει σοβαρότατα και μακροπρόθεσμα την Γερμανία". "Ακόμα κι αν η Μέρκελ ήταν αδελφή μου: Δεν μπορώ να συστήσω σε κανέναν να ψηφίσει ένα κόμμα, το οποίο θα ανεβάσει εκ νέου την Μέρκελ στον θρόνο."

"Τότε ήλθαν Γερμανοί σε Γερμανούς"

Η Στάινμπαχ βλέπει την διαφορά ανάμεσα στους επαναπατρισθέντες και τους πρόσφυγες ως εξής: "Τότε ήλθαν Γερμανοί σε Γερμανούς." Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια, αυτοί έτυχαν χειρότερης μεταχείρισης από ό,τι οι μετανάστες σήμερα. Η Στάινμπαχ υπερασπίζεται τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Αυτός τουλάχιστον, σύμφωνα με εκείνη, επιτρέπει να νομιμοποιηθούν οι πολιτικές του αντιλήψεις μέσω του Κοινοβουλίου. "Εμείς στην Γερμανία μόνο να ονειρευτούμε κάτι τέτοιο μπορούμε", λέει η Στάινμπαχ.

Ένας εκπρόσωπος της οργάνωσης νεολαίας της AfD εξηγεί στο φουαγιέ τον υπολογισμό πίσω από την εμφάνισή της: "Η Στάινμπαχ εκπέμπει κύρος. Πολλοί ψηφοφόροι που είναι ακόμα αναποφάσιστοι, θα έλθουν τώρα στην AfD". Η ΑfD είναι το μόνο κόμμα που πρεσβεύει τις συντηρητικές αξίες, λέει η Έλενα Ρόον, μία 40χρονη, συνεργάτις του κόμματος από την Μέση Φρανκονία.

Η Ρόον, μέλος της AfD από το 2014, ασχολείται με τα συμφέροντα των Γερμανών της Ρωσίας στο κόμμα. "Έπρεπε να αποδείξουμε ότι ήμαστε Γερμανοί, έπρεπε να φέρουμε τους τίτλους σπουδών μας", ισχυρίζεται η Ρόον. Οι άνθρωποι από τις αραβικές χώρες μπορούν να έρθουν χωρίς μεγάλους περιορισμούς.

Ωστόσο: "Εμείς δεν είμαστε μετανάστες, αλλά παλιννοστούντες. Πάντοτε κρατούσαμε ψηλά τις γερμανικές αξίες. Σήμερα, οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν ξεχασμένοι." Ο σύντροφος της Ρόον, Άλμπερτ Μπράινινγκερ, 42 ετών, είναι ο Επιτετραμμένος στην Ρηνανία-Παλατινάτο για τους Γερμανούς της Ρωσίας και επαναπατρισθείς ο ίδιος. Δηλώνει: "Βλέπουμε τώρα, πώς κάποιος μας ληστεύει την πατρίδα."

Περίπου 1,5 εκατομμύρια επαναπατρισθέντες με δικαίωμα ψήφου

Η [Χριστιανοδημοκρατική] 'Ενωση αναγνώρισε μόλις πρόσφατα τον κίνδυνο που απειλεί την άλλοτε εκλογική της πελατεία. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, έχουν δικαίωμα ψήφου περίπου 1,5 εκατομμύρια επαναπατρισθέντες και σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις η CDU και η CSU (Χριστιανοκοινωνιστική Ένωση) μπορούσαν να υπολογίζουν στις ψήφους τους. Αυτός ο αυτοματισμός πλέον είναι παρωχημένος.

Μόλις στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας ίδρυσε η Ένωση στην Βάδη-Βυρτεμβέργη το "Δίκτυο Επαναπατρισθέντων και Παλιννοστούντων" εντός του κόμματος. Θέλουν να ξαναπιάσουν το νήμα του διαλόγου, όπως λέει ο πρόεδρος του κόμματος στο κρατίδιο Τόμας Στρομπλ, του οποίου ένα τμήμα είχε διαρραγεί πλήρως. Την προηγούμενη εβδομάδα, η CDU έκανε στοχευμένη προεκλογική καμπάνια στην συνοικία Χάινταχ.

Εν όψει της επέλασης της AfD ιδίως μεταξύ των νέων Γερμανών της Ρωσίας, είναι πλέον αμφίβολο αν η Ένωση μπορεί να γεφυρώσει βραχυπρόθεσμα αυτό το ρήγμα. Στο Πφόρτσχαϊμ, η AfD έχει εδραιωθεί ήδη στην κοινότητα. "Υπάρχουν πάλι άνθρωποι που πήγαινουν πόρτα-πόρτα και πάλι στους δρόμους", επισημαίνει ο Μπερντ Γκέγκελ, βουλευτής του τοπικού κοινοβουλίου από την περιφέρεια του Εντς, σχετικά με τον ανταγωνισμό. "Οι Μάρτυρες της Άνγκελα είναι στην πόρτα".

(Der Spiegel, 09.09.2017)

Πηγή: http://www.spiegel.de/politik/deutschland/afd-warum-die-partei-bei-russlanddeutschen-so-beliebt-ist-a-1166915.html

*****************

Russlanddeutsche in der AfD

Rechtsruck in "Klein-Moskau"

Unter Helmut Kohl wählten die Russlanddeutschen einst oftmals die CDU. Nun hat die AfD großen Zulauf, weil die Spätaussiedler aus der Sowjetunion ihr Deutschland nicht mehr wiederzuerkennen glauben.

Es gibt einen Satz, auf den Waldemar Birkle immer wieder zurückkommt, wenn er seine Lebensgeschichte erzählt: "Wir haben uns immer als Deutsche gefühlt", sagt Birkle in einem Nebenraum des Kongresszentrums Pforzheim.

Damals, als Stalin seine Familie aus ihrem Siedlungsgebiet an der Wolga vertrieben und nach Sibirien deportiert habe. Später in Kasachstan, wo sich die Eltern ansiedeln mussten, den Blick immer gen Westen, in die alte Heimat und darüber hinaus. Später dann im Jahr 1990, als Helmut Kohl ihn und seine Landsleute in großer Zahl in die Bundesrepublik holte.

Birkle war 17 Jahre alt, als er aus Kasachstan nach Deutschland kam. Er arbeitete zunächst als Zimmermann, inzwischen vertreibt er für eine Firma technische Anlagen. Er habe sich zunächst der CDU verbunden gefühlt, erzählt Birkle. Doch mit der Zeit habe er sich von der Partei entfremdet, denn die CDU "habe ihren Kurs verlassen". Am Abend der Bundestagswahl 2013 dann der Bruch: Auf einer Wahlparty der AfD trat Birkle in die damals noch junge Partei ein.

2017 ist der 44-Jährige mit dem strengen Seitenscheitel selbst Bundestagskandidat für die AfD. Sein Foto ist entlang der Einfallstraßen in die baden-württembergische Stadt plakatiert. Seine Rede auf der Wahlveranstaltung hält Birkle mit hörbarem Akzent, er steht neben drei mannshohen AfD-Buchstaben auf der Bühne. Birkle ruft in den Saal: "Wenn wir es nicht schaffen, unsere Regierung auszutauschen, dann tauscht unsere Regierung uns aus."

Direktmandat bei der Landtagswahl

Ihre zentrale Wahlkampfveranstaltung diese Woche hielt die AfD nicht etwa in der Hauptstadt Berlin oder in Dresden ab. Sie wählte Pforzheim, 120.000 Einwohner, zwischen Karlsruhe und Stuttgart gelegen. Die Parteispitze betrachtet Pforzheim als ihre Hochburg im Westen: Bei der Landtagswahl 2016 holte die AfD hier ein Direktmandat.

Ausschlaggebend war, dass in der einstigen Schmuck- und Industriestadt überproportional viele Russlanddeutsche leben. Über 8000 allein in der Siedlung Haidach, in Pforzheim "Klein-Moskau" genannt, wo sich gepflegte Wohnblöcke mit Reihenhäusern abwechseln. Hier wählten bei der Landtagswahl über 40 Prozent die AfD.

Von einem Direktmandat für den Bundestag ist der Kandidat Birkle wohl weit entfernt. Doch der Politiker aus der russlanddeutschen Community wird wohl ein besseres Ergebnis einfahren als die elf Prozent, die eine Wahlumfrage von SWR und Stuttgarter Zeitung diese Woche der AfD in Baden-Württemberg insgesamt prophezeite.

Der AfD-Mann verkörpert ein Gefühl, welches viele Russlanddeutsche eint: Sie empfinden, dass die eigenen konservativen Werte in Deutschland nicht mehr gefragt seien, die traditionelle Familie, die Verankerung im christlichen Glauben, die Pflege von überliefertem Brauchtum.

Viele Russlanddeutsche vertreten zudem die Ansicht, die Flüchtlinge aus dem arabischen Raum seien freundlicher aufgenommen worden und bekämen öffentliche Leistungen, die sich selbst hätten hart erkämpfen - eine fragwürdige These angesichts der Chancen, die sich seinerzeit integrationsbereiten Spätaussiedlern boten.

Hang zu Verschwörungstheorien

Hinzu kommt, dass einige noch in der Sowjetunion fremden- und islamfeindliche Grundhaltungen verinnerlicht haben; sie glauben bereitwillig Verschwörungstheorien, die russische Medien nähren - etwa im Fall "Lisa", als tausende Russlanddeutsche gegen die Flüchtlingspolitik der Bundeskanzlerin demonstrierten.

Die AfD hat ihre zentrale Wahlkampfveranstaltung stark auf die Russlanddeutschen ausgerichtet. "Wir können uns die Feindschaft zu Russland nicht leisten und wir wollen sie auch nicht", ruft der Spitzenkandidat Alexander Gauland in den mit mehr als Tausend Zuhörern besetzten Saal.

Vor den Reden der AfD-Kandidaten läuft im Saal eine Diashow ab, unterlegt von Max Giesingers Song "80 Millionen": Bilder in Schwarz-Weiß von Hausfrauen beim Einkaufen aus den Anfangsjahren der Bundesrepublik, die angeblich so guten alten Zeiten. Danach farbige Bilder von heute, leerstehende Geschäfte in Pforzheim. Dazu der Slogan: "Hol Dir Dein Land zurück!"

Gastrednerin des Abends ist Erika Steinbach, ehemalige Chefin des Bundes der Vertriebenen und aus der CDU ausgetretene Bundestagsabgeordnete. Sie hält eine Rede, die mehrfach von "Merkel muss weg"-Rufen unterbrochen wird, am Ende skandiert das Publikum "Erika, Erika". Merkel habe Deutschland "gravierend und nachhaltig geschadet", sagt Steinbach: "Selbst wenn Angela Merkel meine Schwester wäre: Ich kann niemandem empfehlen, eine Partei zu wählen, die Merkel wieder als deutsche Bundeskanzlerin auf den Thron heben will."

"Damals kamen Deutsche zu Deutschen"

Steinbach sieht den Unterschied zwischen Aussiedlern und Flüchtlingen so: "Damals kamen Deutsche zu Deutschen." Doch die seien schlechter behandelt worden als die Migranten heute. Steinbach verteidigt den ungarischen Regierungschef Viktor Orbán: Der lasse seine politischen Vorstellungen wenigstens über das Parlament legitimieren. "Davon können wir in Deutschland nur noch träumen", sagt Steinbach.

Ein Vertreter der AfD-Jugendorganisation erklärt im Foyer das Kalkül hinter dem Auftritt: "Steinbach strahlt Beständigkeit aus. Viele Wähler, die noch unentschieden sind, werden nun zur AfD kommen." Die AfD sei die einzige Partei, die konservative Werte anbietet, sagt Elena Roon, eine 40-jährige AfD-Funktionärin aus Mittelfranken.

Roon, seit 2014 AfD-Mitglied, kümmert sich mit um die Belange der Russlanddeutschen in der Partei. "Wir mussten nachweisen, dass wir Deutsche sind, wir haben die Belege über unsere Ausbildung mitgebracht", behauptet Roon. Die Menschen aus arabischen Ländern könnten ohne große Auflagen einreisen.

Jedoch: "Wir sind keine Einwanderer, sondern Heimkehrer. Wir haben immer deutsche Werte gepflegt. Jetzt fühlen sich die Leute vergessen." Roons Begleiter Albert Breininger, 42, ist in Rheinland-Pfalz der Beauftragte für die Russlanddeutschen und Spätaussiedler. Er sagt: "Wir sehen jetzt, wie man uns unsere Heimat raubt."

Rund 1,5 Millionen Spätaussiedler wahlberechtigt

Die Union hat die Gefahr, die ihr bei der einstigen Stammklientel droht, erst spät erkannt. Bundesweit sind rund 1,5 Millionen Spätaussiedler wahlberechtigt, in früheren Wahlkämpfen konnten sich CDU und CSU auf deren Stimmen verlassen. Doch dieser Automatismus ist passé.

Erst im beginnenden Wahlkampf gründete die Union in Baden-Württemberg das "Landesnetzwerk Spätaussiedler und Heimkehrer" innerhalb der Partei. Man wolle den Gesprächsfaden wiederaufnehmen, so der Landesvorsitzende Thomas Strobl, der sei ein Stück weit abgerissen. Vergangene Woche machte die CDU gezielt Wahlkampf im Stadtteil Haidach.

Angesichts des AfD-Drangs gerade bei jüngeren Russlanddeutschen ist es jedoch fraglich, ob die CDU den Bruch noch kurzfristig kitten kann. In Pforzheim ist die AfD bereits stark in der Gemeinde verankert. "Es sind wieder Drückerkolonnen unterwegs", spottete Bernd Gögel, der AfD-Landtagsabgeordnete aus dem Enzkreis, über die Konkurrenz. "Die Zeugen Angelas sind an der Tür."