Τοῦ Γιώργου Κακαρελίδη*
Ἔχουμε σὲ ἄρθρα μας (καὶ μάλιστα πολὺ πρὶν τὴν κρίση) ἀναλύσει τοὺς μύθους σχετικὰ μὲ τὸν Δημόσιο τομέα καὶ τοὺς Δημ. Ὑπαλλήλους, ποὺ σοβαροφανεῖς ἀναλυτὲς, πολιτικοὶ καὶ μέλη τῆς Κυβέρνησης, ἀνοήτως χρησιμοποιοῦν γιὰ νὰ καταφερθοῦν ἐναντίον τους. Μὲ τὶς πιὸ αθῶες μπαρουφιὲς, νὰ εἶναι τύπου ‘να λειτουργῆ τὸ δημόσιο μὲ ... ἰδιωτικοοικονομικὰ κριτήρια’, ποὺ ἄν δὲν κάνω λάθος εἶναι μεγιστοποίηση κέρδους (!!!) ὑπὲρ περιορισμένου ἀριθμοῦ ἑταίρων, χωρὶς φυσικὰ να ἁμοίβεται, ὁ πληρῶν τὰ κριτήρια δημόσιος ὑπάλληλος, ιδιωτικοοικονομικῶς πῶς.
Ἐπισημάναμε μάλιστα ὅτι ἄλλο πρᾶγμα ἡ ἀναδιοργάνωση γιὰ μεγαλύτερη ἀποτελεσματικότητα καὶ ἄλλο ἡ ἐκχώρηση δημ. τομέων στὸν ἰδιωτικό. Καὶ ὅτι ὁ κύριος ἀνασταλτικὸς παράγων εἶναι ἡ ἐμμονή τῶν πάσης φύσεως κυβερνώντων (ὑπουργοί, πρόεδροι, ΓΓ κλπ), νὰ μὴν ἔχουν ΚΑΜΜΙΑ οὐσιαστικὴ ἁρμοδιότητα οἱ Δημόσιοι Ὑπάλληλοι, πλὴν τῆς εἰσηγήσεως. Ἀλλὰ νὰ τοὺς φορτώνουν ὅλες τὶς εὐθῦνες, ἄν κάτι στραβώσει. Μὲ ἀποκορύφωμα οἱ νόμοι ποὺ ἀπαλάσσουν τοὺς ὑπουργούς, ἀλλά ὄχι τοὺς δημ. ὑπαλλήλους πού ἀναγκάζονταν νὰ ὑπακούουν.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ μία ἄλλη ὁπτική: κάθε ἑταιρεία προσπαθεῖ νὰ ἐξασφαλίσῃ τὰ μελλοντικὰ της ἔσοδα (καὶ νὰ διασφαλίσῃ τὰ κέρδη τῶν ἑταίρων). Μέ ἐπεκτάσεις καὶ μακρᾶς διαρκείας συμβόλαια, ἰδίως μὲ τὸ Κράτος. Δεδομένης ὅμως τῆς ζήτησης καὶ τοῦ ἀνταγωνισμοῦ, τὰ τελευταῖα φτιάχνουν ‘ἐθνικοὺς᾽ προμηθευτές, ἐνῷ οἱ πρῶτες ἐκχώρηση τομέων δημοσίου συμφέροντος σὲ ἰδιῶτες. Κλασικὸ παράδειγμα τὸ στρατιωτικοβιομηχανικὸ σύμπλεγμα τῶν ΗΠΑ.
Ἔτσι σε δημόσιους τομεῖς (ὅπως ἐνέργεια, ἐπικοινωνίες, ὕδρευση, παιδεία, ὑγεία) ἐνορχηστρώνονται ‘ἐπιθέσεις’ ἀπὸ ΜΜΕ, ἑταιρεῖες, ξένες κυβερνήσεις (ποὺ προωθοῦν τὰ συμφέροντα τῶν δικῶν τους ἐπιχειρήσεων), ὑπερεθνικοὺς ὀργανισμοὺς καὶ ἀπὸ διάφορες δῆθεν ‘Think’ ὀργανώσεις, διεξάγονται χρηματοδοτούμενα συνέδρια καὶ ἐν συνεχείᾳ υἱοθετοῦνται ντιρεκτίβες καὶ πολιτικές μὲ σκοπὸ τὴν ἐπιρροὴ τῶν κυβερνώντων καὶ ὅσον τὸ δυνατὸν μεγαλύτερου μέρους τοῦ πολιτικοῦ συστήματος.
Θὰ παρατηρήσατε ἐπίσης ὅτι ἔχει ἀπαλοιφθεῖ κάθε ἀναφορὰ σὲ ὅρους καπιταλισμοῦ - σοσιαλισμοῦ καὶ ἡ συζήτηση γίνεται στο δίπολο δημόσιο (‘αναποτελεσματικό’) καὶ ἰδιωτικό (ἄρα ‘επιτυχῆ’) τομέα. Ἀνεπαίσθητα, τὰ χωρὶς ἔρεισμα πολιτισμοῦ, πολιτικὰ πρόσωπα, προσχωροῦν καὶ ἐνστερνίζονται τέτοιου εἴδους ἀνόητες διακρίσεις Γιὰ τὴν ἔναντι,συνήθως, πινακίου φακῆς ἐκχώρηση ὅλο καὶ μεγαλύτερων κομματιῶν τοῦ Δημοσίου τομέα καὶ πλούτου.
Καθιστάμενα μαριονέτες διαφόρων διευθυνόντων συμβούλων και ξένων ὑπηρεσιῶν. Ἔξοχα ο John Kenneth Galbraith προειδοποιοῦσε, τῷ 2004, ὅτι οἱ ἑταιρικὲς διοικήσεις θὰ ἐπεξέτειναν τὸν ρόλο τους στὴν πολιτικὴ καὶ στήν κυβέρνηση.
Ὅμως, ἡ Ἑλληνική Σκέψη ἀποδοκιμάζει τὴν λογικὴ τοῦ ‘μαύρου – άσπρου’. Ἡ διάκριση σὲ δημόσιο καὶ ἰδιωτικὸ τομέα εἶναι ἄνευ νοήματος ἄν ἐξεταστῇ ἐπιστημονικά. Γιατὶ καὶ ὁ ἰδιωτικὸς τομέας (ἄτομα ἤ ἐπιχειρήσεις) ὀφείλει νὰ λαμβάνει κατ᾽ἀρχὴν ὑπ᾽ ὁψιν του τὸ δημόσιο γενικὸ συμφέρον. Καὶ ὄχι μόνο φορολογικὰ. Καὶ άντιστρόφως. Συνεπῶς τὰ ἐπιχειρήματα ἔνθεν καὶ ἔνθεν δὲν μποροῦν νά βασίζονται σὲ διακρίσεις ‘κακοῦ δημόσιου - καλοῦ ιδιωτικοῦ’ ἤ ἀνάποδα, ἀλλὰ σὲ μελετημένες, ὑπὲρ τοῦ γενικοῦ συμφέροντος (ἄμυνα, διανομή, συντήρηση, δημογραφικὴ ἐξέλιξη, ἀναπαραγωγἠ δυναμικοῦ κλπ) ἀναγκαιότητες καὶ στρατηγικές καὶ ὄχι βάσει τρεχουσῶν οικονομικῶν δυσκολιῶν. Ὥστε να ὁδηγοῦν σὲ ἀποφάσεις ὑπὲρ τῆς Πόλης.
*Ο Γιώργιος Κακαρελίδης είναι Καθηγητής Εφαρμογών στην Επιχ. Ερευνα & Στατιστική τού ΤΕΙ Πατρών.
Δημοσιεύθηκε Παρασκευὴ 17/5/13, στὸν Reporter Πατρῶν
κανένα σχόλιο